Hiểu một cách đơn giản, dòng tiền là lưu lượng tiền mặt hoặc có giá trị tương đương tiền mặt được chuyển vào và rút ra của một doanh nghiệp trong một khoảng thời gian cụ thể. Các khoản có giá trị tương đương tiền mặt bao gồm cả các chứng khoán đáo hạn trong thời gian tối đa 90 ngày.
Việc theo dõi và đánh giá dòng tiền giúp các doanh nghiệp có thể lập các kế hoạch tài chính, dự trù các chi phí cần thiết và chuẩn bị các phương án cho các quý sắp tới cũng như đối phó với tình hình suy thoái kinh tế.
Các nội dung chính của bài viết:
- Ý nghĩa của dòng tiền dương và âm đối với doanh nghiệp là gì?
Nắm được sự khác nhau với các ví dụ cụ thể để hiểu được ý nghĩa - Lợi nhuận và dòng tiền dương có phải là một hay không?
Tìm hiểu tại sao các công ty có thể không có lợi nhuận trong khi dòng tiền dương - Ba loại hoạt động dòng tiền là gì?
Ví dụ về các họat động kinh doanh, đầu tư và tài chính - Tại sao việc phân tích dòng tiền một cách chính xác lại quan trọng?
Nắm được quy trình 3 bước quan trọng để phân tích dòng tiền hiệu quả
Content
Dòng tiền có thể được chia thành hai loại:
Dòng tiền vào
Dòng tiền vào là lượng tiền vào doanh nghiệp thông qua bất cứ nguồn thu nhập nào mà công ty tạo ra.
Các mục dòng tiền vào phổ biến nhất trên bảng cấn đối kế toán là:
- Doanh thu từ việc bán hàng hóa hoặc dịch vụ
- Các khoản lợi tức đầu tư từ các tài sản tài trợ thương mại, cổ phiếu, bất động sản hoặc thiết bị
- Vốn từ các hoạt động tài chính và tài trợ
Dòng tiền ra
Dòng tiền ra là lượng tiền doanh nghiệp bỏ ra dưới các hình thức chi phí, nợ hoặc nợ phải trả.
Các mục dòng tiền ra phổ biến nhất trên bảng cân đối kế toán gồm có:
- Lương chi trả cho nhân viên và quản lý doanh nghiệp
- Mua sắm hàng hóa hoặc thiết bị, ví dụ: một công ty máy tính chi trả 150 triệu USD để mua các bộ vi xử lý
- Các khoản vay dành cho các công ty khác
- Cổ tức chi trả cho cổ đông
Dòng tiền ròng
Dòng tiền ròng là hiệu của dòng tiền vào và dòng tiền ra, có thể dương hoặc âm.
Dòng Tiền Dương và Dòng Tiền Âm
Dòng tiền của một công ty có thể dương hoặc âm tùy thuộc vào dòng tiền ra và vào của công ty.
Điều quan trọng đối với các doanh nghiệp là phải hiểu rõ tác động của dòng tiền dương và dòng tiền âm để đánh giá và phân tích dự báo dòng tiền một cách thấu đáo.
Dòng Tiền Dương
Một doanh nghiệp có dòng tiền dương nếu dòng tiền vào lớn hơn dòng tiền ra. Nhờ đó, doanh nghiệp có đủ thanh khoản (tiền mặt) để có thể chi trả cho các chi phí.
Ví dụ: Một doanh nghiệp bắt đầu với lượng tiền mặt là $50,000.
Sau đó, doanh nghiệp phát sinh chi phí $63,000, nhưng họ có thêm dòng tiền vào doanh nghiệp là $117,000 từ nhiều nguồn khác nhau.
Lúc này, dòng tiền ròng là dương có giá trị tiền mặt là (50,000 + 117,000) – 63,000 = $104,000
Hãy tham khảo hình minh họa dưới đây để hiểu rõ hơn về dòng tiền dương.
Dòng Tiền Âm
Ngược lại, dòng tiền âm là khi dòng tiền ra vượt quá dòng tiền vào.
Dòng tiền âm cản trở doanh nghiệp thanh toán các chi phí phát sinh hiện tại và trong tương lai.
Ví dụ: một doanh nghiệp có số vốn ban đầu là $50,000
Dòng tiền vào của doanh nghiệp là $95,000 nhưng dòng tiền ra là $158,000.
Dòng tiền ròng -$13,000 được tính bằng [(50,000 + 95,000) – (158,000).
Như vậy, dòng tiền ròng của công ty có giá trị âm.
Hãy tham khảo hình minh họa dưới đây để hiểu rõ hơn về dòng tiền âm.
Tuy nhiên, không phải tất cả các dòng tiền âm đều xấu.
Ví dụ, khi đầu tư vào các tài sản cố định hoặc tài sản dài hạn, công ty sẽ không thể nhận được tiền ngay.
Tuy nhiên, dòng tiền ra hôm nay có thể giúp công ty thu được dòng tiền vào lớn hơn trong tương lai. Vì thế, tài khoản tiền mặt âm hiện tại là dấu hiệu mang về doanh thu trong tương lai.
Nếu bạn đang băn khoăn các yếu tố trên tác động tích cực hay tiêu cực đến tiền mặt? Hãy xem báo cáo lưu chuyển tiền tệ là gì để tìm ra câu trả lời.
Dòng Tiền Dương vs Lợi nhuận
Có rất nhiều người nghĩ rằng hai khái niệm này giống nhau, tuy nhiên chúng lại hoàn toàn khác biệt.
Lợi nhuận là phần doanh thu còn lại sau khi đã trừ đi tất cả các chi phí. Trong khi đó, dòng tiền dương là khi công ty có nhiều tiền vào hơn tiền ra.
Các công ty có thể có dòng tiền dương trong khi không có lợi nhuận hoặc thua lỗ.
Tương tự như vậy, một doanh nghiệp có thể có dòng tiền âm nhưng vẫn có lợi nhuận.
Sự khác biệt nằm ở thời gian ghi nhận.
Mặc dù, doanh thu và chi phí được ghi nhận vào thời điểm thanh toán được thực hiện, lợi nhuận lại được ghi nhận trên nguyên tắc cơ sở dồn tích tại thời điểm giao dịch diễn ra dù cho thanh toán có được thực hiện hay không.
Tóm lại, sự khác biệt giữa hai khái niệm trên là thời gian.
Lợi nhuận có thể cho bạn biết doanh nghiệp đã kiếm được bao nhiêu tiền trong một khoảng thời gian. Tuy nhiên, nó không cho bạn biết liệu tất cả số tiền đã được nhận trong cùng khoảng thời gian đó hay chưa.
Vì vậy, nó không phải là một chỉ số chính xác để phản ánh sự thành công về mặt tài chính của doanh nghiệp vì bạn không biết khi nào có dòng tiền vào và ra.
Nếu một doanh nghiệp không có lợi nhuận và dòng tiền dương, nó có thể gặp khó khăn trong việc duy trì dòng tiền dương lâu dài.
Chính vì vậy, các doanh nghiệp nên theo dõi thường xuyên dòng tiền vào và ra để xác định các nguồn thua lỗ và khả năng thanh khoản thực tế của mình.
3 loại dòng tiền là gì?
Các hoạt động dòng tiền doanh nghiệp có thể được phân thành ba loại:
-
Dòng tiền hoạt động kinh doanh
Dòng tiền hoạt động kinh doanh là doanh thu và chi phí được tạo ra từ các hoạt động kinh doanh cốt lõi của của công ty liên quan đến thu nhập thuần hoặc lỗ ròng của công ty, chẳng hạn như:
| DÒNG TIỀN VÀO | DÒNG TIỀN RA |
| Doanh thu được tạo ra từ việc bán hàng hoặc dịch vụ (ví dụ: một công ty sản xuất bán sản phẩm cho các đơn vị bán lẻ của mình) |
Thanh toán cho nhà cung cấp |
| Các khoản thu từ tiền bản quyền (ví dụ: authors tác giả ủy quyền cho nhà xuất bản bán và phân phối sách của họ và nhận tiền bản quyền sách của nhà xuất bản) |
Trả lương cho nhân viên |
| Thu nhập từ hoa hồng hoặc phí dịch vụ khác | Nộp thuế thu nhập |
| Khấu hao tài sản và thiết bị |
-
Dòng tiền hoạt động đầu tư
Phần này bao gồm các hoạt động đầu tư và chi phí để tạo ra dòng tiền vào trong tương lai, chẳng hạn như:
| DÒNG TIỀN VÀO | DÒNG TIỀN RA |
| Doanh thu từ chứng khoán có thể bán và đầu tư hoặc tài sản cố định | Mua tài sản cố định như đất đai, tài sản, đồ nội thất, máy móc, v.v. |
| Biên lai tiền mặt từ các khoản vay dành cho các bên thứ ba | Đầu tư dài hạn vào cổ phiếu, trái phiếu hoặc các công cụ nợ |
-
Dòng tiền hoạt động tài chính
Dòng tiền hoạt động tài chính cho biết dòng tiền giữa doanh nghiệp với chủ sở hữu và chủ nợ của doanh nghiệp. Việc nắm được nguồn vốn và tần suất huy động vốn của công ty là một yếu tố quan trọng đối với các nhà đầu tư.
| DÒNG TIỀN VÀO | DÒNG TIỀN RA |
| Tiền thu được từ phát hành nợ hoặc thế chấp | Trả nợ và vay tiền mặt |
| Tiền thu được từ phát hành cổ phiếu phổ thông, hoặc trái phiếu | Mua lại cổ phiếu |
| Tiền nhận được từ các hoạt động tài chính, chẳng hạn như ứng trước tiền mặt | Trả cổ tức |
Sau khi nắm được 3 loại dòng tiền từ các hoạt động, một công ty có thể xác định được dòng tiền tự do của mình.
Dòng Tiền Tự Do – Giá trị tiền mặt thực sự có trong tay
Dòng tiền tự do của một công ty là số dư tiền mặt ròng sau khi trừ đi tất cả các chi phí bao gồm chi phí hoạt động, tái đầu tư, thuế, nợ và các điều chỉnh phi tiền mặt đã được thanh toán.
Vì thế, dòng tiền tự do là lượng tiền mặt thực tế mà một doanh nghiệp có sẵn trong tay để sử dụng.
Đây là cách tính:
Dòng tiền tự do = Dòng tiền từ các hoạt động – Chi phí vốn
Dòng tiền tự do bắt đầu từ dòng tiền hoạt động bởi vì đây là nguồn tiền của công ty đến từ các hoạt động kinh doanh cốt lõi. Khoản tiền này về mặt lý thuyết có thể được xem là tiền có thể sử dụng để chia cho các cổ đông của công ty.
Các công ty có dòng tiền tự do tăng mạnh thường có giá trị cổ phần cao hơn. Khoản tiền tăng thêm này giúp họ tăng thêm khả năng mở rộng, đổi mới và phát triển ở quy mô lớn hơn. Các nhà đầu tư đánh giá rất cao yếu tố này và xem nó là một thước đo quan trọng để đánh giá tình hình tài chính của một công ty.
Do đó, thước đo tài chính này cho biết tình hình tài chính của một công ty một cách chính xác nhất.
Những ý chính rút ra
- Không phải tất cả các dòng tiền âm đều xấu
Dòng tiền ra hôm nay có thể tạo ra dòng tiền vào lớn hơn trong tương lai, vì thế số dư tiền mặt âm có thể là dấu hiệu của doanh thu trong tương lai. - Các công ty có thể có dòng tiền dương trong khi không có lợi nhuận
Trong khi doanh thu và chi phí được ghi nhận tại thời điểm thanh toán được thực hiện, lợi nhuận được ghi nhận tại thời điểm giao dịch diễn ra. - Dòng tiền đến từ 3 hoạt động chính: kinh doanh, đầu tư và tài chính
Khi đầu tư vào tài sản cố định hoặc tài sản dài hạn, công ty không nhận được tiền ngay lập tức.
Tầm Quan Trọng Của Việc Phân Tích Dòng Tiền
Tiền mặt luôn được xem là huyết mạch của bất cứ doanh nghiệp nào và việc theo dõi lưu chuyển tiền tệ là rất quan trọng mang tính chất sống còn. Nhưng, làm thế nào bạn có thể điều hành một doanh nghiệp thành công nếu không biết rõ nguồn gốc của các khoản thu và chi phát sinh?
Lúc này, việc phân tích dòng tiền cho bạn biết điều đó!
Bằng cách nắm rõ nguồn gốc dòng tiền vào và ra, các công ty sẽ có cái nhìn tổng quan hơn về tình hình tài chính của họ. Điều này cho phép doanh nghiệp thực hiện và tăng cường quản lý tiền mặt, đảm bảo họ có đủ tiền để duy trì và phát triển hoạt động. Mặc dù việc phân tích dòng tiền hiệu quả được xét trên nhiều khía cạnh, số liệu và quan điểm khác nhau, dưới đây là quy trình 3 bước chính để thực hiện:
- Chuẩn bị báo cáo lưu chuyển tiền tệ làm rõ 3 hoạt động của doanh nghiệp: kinh doanh, đầu tư và tài chính. Bất cứ thay đổi nào về tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu đều có thể tính toán được từ báo cáo. Nguồn tiền và thời gian của dòng tiền ra, dòng tiền vào và tiền mặt bị giữ lại sau đó có thể được xác định.
- Đánh giá và phân tích hiệu quả hoạt động của công ty. So sánh lợi nhuận với dòng tiền ròng để hiểu rõ khả năng tài chính thực sự của công ty bạn. Ví dụ, Công ty X mới bắt đầu kinh doanh và kiếm được $200 doanh thu trong năm nay. Chi phí công ty là $120. Bây giờ, bạn có thể nói rằng, họ đã kiếm được lợi nhuận là $80. Tuy nhiên, trên thực tế, năm nay họ chỉ thu về được $180 trong khoản $200. Ngoài ra, họ chỉ trả $110 chi phí. Do đó, dòng tiền ròng của công ty là $70. Hiểu được điều này, bạn sẽ biết được lượng tiền mặt mà công ty thực sự nắm giữ.
- Dự báo dòng tiền trong tương lai. Dòng tiền ròng và các nguồn tiền của nó báo hiệu các nguy cơ và cơ hội của doanh nghiệp. Thông qua đó, bạn có thể thực hiện việc lập kế hoạch ngân sách và kế hoạch tài chính một cách chính xác.
Về bản chất, phân tích dòng tiền cho phép các công ty thực hiện và tăng cường việc quản lý tiền mặt. Việc phân tích dòng tiền chính xác có thể giúp doanh nghiệp giảm thiểu được nhiều vấn đề thường gặp về dòng tiền.
Mục đích chính của phân tích dòng tiền là là để lập kế hoạch, quản lý, kiểm soát và tối ưu hóa tiền mặt. Số tiền nhàn rỗi sau đó có thể được sử dụng đề đầu tư vào các cơ hội khác. Tuy nhiên, các doanh nghiệp phải xây dựng được các chiến lược vững chắc để quản lý dòng tiền chuẩn bị cho những tình huống kinh tế bất ổn.